Sprinkler Nedir?
Yangın söndürme sistemleri içerisinde yer alan Sprinkler ne demek ile başlayıp, Sprinkler tesisatı, K faktörü ve Sprinkler tipleri yer alıyor.
İçindekiler
Sprinkler Ne Demek?
Sprinkler; fıskiye, yağmurlama sistemi ve püskürtücü anlamına gelmektedir. Adının anlamlarından da anlaşılacağı gibi yangın söndürme sistemlerinin etkili bir parçasıdır. Özel bir alet olan sprinkler, ilk defa 1812 yılında İngiltere’de kullanılmıştır. Kurulan bu sistem otomatik değildi. İlk otomatik sprinkler sistemi 1872 yılında yine İngiltere’de kullanılmıştır. Daha sonra bu ürünler, dünya geneline yayılmış ve yangın ile mücadelede ciddi yararlar sağlamıştır.
Yangınları tamamen söndürmek ya da bastırmak için geliştirilen bu sistemler, yanıcı madde ile oksijen arasındaki bağlantıyı keser. Böylece söndürme işlemi gerçekleştirilmiş olur. Geçmişten günümüze gelene kadar sprinklerin sürekli gelişim ve değişim yaşadığı söylenebilir.
Sprinkler Nasıl Çalışır?
Sprinklerin kendi içinde farklı türleri vardır ve bunların çalışma sistemlerinde bir farklılıklar olabilir. Ancak genel olarak içerisinde cıva bulunan cam bir tıpa içerdikleri söylenebilir. Yangın çıktığında ortamın ısısı yükselecek ve civanın genleşmesini sağlayacaktır. Böylece cam tıpa kırılacak ve sistemdeki su ya da sulu çözelti sprinkler üzerinden ortama verilmeye başlanacaktır.
Hemen iletişime geçin
En uygun fiyat fırsatlarını yakalayın
Kullanımın alanının özelliğine bağlı olarak sistemlerin 40 ile 350 derece arasında aktif olması söz konusudur. Ayrıca sprinkler, dakikada ortalama 70 ila 100 litre arasındaki suyu ortama verirler.
Cıvalı tıpaların haricinde sensörlü sistemlerin de olduğu bilinmektedir. Bu sistemlerde yer alan sensörler, yangını algılayarak sisteme sinyal göndermekte ve yangın söndürme sistemi aktif hale gelmektedir. Sistemden gelen su, sprinklerin ucunda bulunan metal aparat sayesinde adeta bir fıskiyeden gelmiş gibi ortama dağılır. Böylece yangın söndürme çok daha etkin bir şekilde gerçekleştirilmiş olunur.
Sprinkler Nerelerde Zorunlu?
Günümüzde yangınlar ile etkin mücadele için sprinkler kullanımı bazı alanlar için zorunlu hale getirilmiştir. Söz konusu alanlar şu şekilde sıralanabilir:
- Yapı yüksekliği 21,5 metreyi geçen bütün yataklı tesisler
- Yatak sayısı 200’den fazla olan yurt, otel ve misafirhane gibi tesisler
- Yapı yüksekliği 30,5 metreden yüksek olan konut haricindeki bütün binalar
- Yapı yüksekliği 51,5 metreden yüksek olan konutlar
- Toplam alanı 2.000 m2’den fazla olan AVM ve benzeri alanlar
- Toplam alanı 1.000 m2’den fazla olan yanıcı ve parlayıcı madde bulunan yapılar
Sprinkler Sistemi Çeşitleri
Sprinkler sisteminin kendi içinde farklı çeşitleri vardır. Bunların genel özellikleri ve kullanım alanları birbirinden farklıdır. Bunlara ilişkin genel bilgileri şu şekildedir:
Islak Boru Sprinkler Sistem
En fazla tercih edilen sistem olup, boruların içerisinde su hazır olarak bekler. Sıcaklık yükselerek cam tıpa patladığında sistem devreye girer. Soğuk ve ısıtılmayan binalarda tercih edilmez.
Kuru Boru Sprinkler Sistem
Daha soğuk bölgelerde ve ısıtılmayan binalarda tercih edilir. Sistem devreye girene kadar borularda su yoktur. Bunun yerine hava vardır ve sprinkler başlığı açıldığında havanın boşalması ile sistem aktif olur.
Pre-Action Sistem
Kaza sonucu yangın söndürme sisteminin çalışmasının istenmediği kütüphane ve müze türünden yerlerde kullanılır. Deluge sistem ile sulu/kuru boru sisteminin birleşimi şeklindedir.
Deluge Sistem
Sprinkler başlıklarda herhangi bir tıpa vb. bölüm yoktur. Sistem, vana ile kapalı halde tutulur. Sensörler üzerinden gelen sinyal ile sistem devreye girer ve vanalar açılarak borulara su verilerek yangına müdahale edilir.
Su Spreyi Sprinkler Sistemi
Genel olarak deluge sistemin tersi şeklinde bir mantığa sahip olduğu söylenebilir.
Sprinkler Tesisatı
Sprinkler tesisatı için öncelikle tehlike sınıfı belirlenerek sistem tipi ve su ihtiyacı tespit edilmelidir. Daha sonra hidrolik analizi yapılmalı ve ilgili yapı içine sistem kurulmalıdır. Bu noktada iklim, bina durumu ve içindeki özel koşulların dikkate alınması unutulmamalıdır.
Sprinkler K Faktörü
Sprinkler K faktörü, sprinkler başlıktan boşaltılacak suyun akış hızı ve basıncı hesaplamak için kullanılan bir değerdir.
Sprinkler Tipleri
Sprinkler tipleri; bu sistemlerin kendi içindeki farklı türleridir. Yukarıda buna ilişkin detaylı bilgi verilmiştir.